งานขับเครื่องบิน อยู่บนฟ้า ต้องติดต่อวิทยุไป บังคับเครื่องไป มือจับคันบังคับ เท้าคลอแป้นคอนโทรล หูฟัง ATC ปากพูดตอบโต้ ตามองเครื่องวัด สมองประมวลผลทิศทาง ความเร็ว ความสูง คำนวณน้ำมันเชื้อเพลิง แก้ลม และอีกสารพัดอย่าง ที่ต้องทำในเวลาเดียวกัน
.
ถามว่านี่ใช่ Multitasking ไหม นี่คือหนึ่งในหัวข้อย่อยของวิชาปัจจัยมนุษย์ที่นักบินทุกคนต้องทำความเข้าใจ เพื่อมิให้หลงผิดคิดไปว่า คนเราสามารถทำอะไรหลายๆอย่างพร้อมกันได้ แล้วฝืนตัวเองทำไปเรื่อยๆแบบไม่รู้ขีดจำกัดของตัวเอง
.
คำว่า Multitasking คือการทำอะไรหลายๆอย่างได้พร้อมกัน
.
อันที่จริง .. สมองมนุษย์มีระบบ ‘ความใส่ใจ (Attention)’ ที่สามารถโฟกัสได้ทีละเรื่อง เท่านั้น (เรียกว่า Serial Processing)
.
Serial Processing เปรียบได้กับสนามบินที่มีทางขึ้นทางเดียว จะขึ้น จะลง ต้องต่อคิว ลงพร้อมกันไม่ได้ สมองคนเราก็เหมือนกัน มีแค่ช่องเดียวสำหรับการคิดเชิงลึกแบบมีสติ
.
สิ่งที่เรียกว่า Multitasking จริงๆแล้วคือ ‘การสลับความสนใจอย่างรวดเร็ว’ (Task Switching) ซึ่งจะทำให้ สมาธิลดลง ทำสิ่งผิดพลาดได้ง่ายขึ้น และใช้พลังงานสมองมากขึ้น
.
ประสิทธิภาพจะแย่กว่าการทำทีละเรื่อง
.
แต่ก็มี ‘ข้อยกเว้น’ ในบางกรณีที่มนุษย์สามารถทำ 2 กิจกรรมพร้อมกันได้จริง
.
ถ้ากิจกรรมหนึ่งเป็น ‘งานอัตโนมัติ’ (Automated Task) เช่น
.
– การขับรถ (ที่คุ้นชินแล้ว) + ฟังเพลง
– นักบินควบคุมเครื่องบิน + พูดคุยกับผู้โดยสาร
– นักดนตรีเล่นกีตาร์ + ร้องเพลง
.
เพราะงานอัตโนมัติใช้ ‘สมองส่วนล่าง’ ไม่แย่งทรัพยากรจาก ‘สมองส่วนที่ใช้ตัดสินใจ’
.
แล้วนักกายกรรมที่โชว์โยนลูกบอล 5 ลูกพร้อมกันล่ะ ?
.
ดูเหมือนทำหลายอย่างพร้อมกัน แต่อันที่จริง พวกเขาฝึกทุกอย่างจนเป็นอัตโนมัติ
.
เขาไม่ได้คิดว่าจะโยนยังไงลูกที่ 3 ในขณะที่รับลูกที่ 5
.
สมองของเขาแค่สั่งการแบบอัตโนมัติ เหมือนร่างกายขับรถกลับบ้านถูก เพราะขับกลับทางเดิมซ้ำๆทุกวัน ในขณะที่ใจลอยคิดเรื่องอื่นอยู่
.
Multitasking จึงไม่ใช่เรื่องของ ‘การคิดหลายเรื่องพร้อมกัน’ แต่คือ ‘การทำสิ่งที่เคยคิดไว้แล้วโดยไม่ต้องคิดอีก’
.
สำหรับวิชาชีพนักบิน ที่ดูเหมือนต้องทำอะไรหลายๆอย่างในเวลาเดียวกัน คำถามคือ ใช่ Multitasking ไหม.
คำตอบคือ
.
Multitasking จริงๆไม่มีอยู่ในการบิน
.
นักบินมืออาชีพแค่ ‘จัดลำดับงานเร็ว + สลับงานอย่างมีระบบ’
.
ใช้ SOP + Flow Check + การฝึกซ้ำๆ + ฯลฯ เพื่อเปลี่ยนงานซับซ้อนให้กลายเป็นงานกึ่งอัตโนมัติเพื่อให้ ‘สมองส่วนคิด’ ว่างพอไว้รับมือกับสถานการณ์ที่ไม่คาดคิด
.
ฉะนั้น อย่าหลงผิดคิดว่าการทำอะไรหลายๆอย่างได้พร้อมกันคือความเท่ มันเป็นไปไม่ได้
.
นักบินคือหนึ่งในอาชีพที่ถูกฝึกให้ทำทีละอย่างแบบลึกซึ้ง ถูกต้อง แม่นยำ และรวดเร็วอย่างไม่พลาด
.
เพราะสมองของเรามีแค่รันเวย์เดียว
.
อย่าปล่อยให้มีอะไรมาชนกันกลางอากาศ ด้วยเพราะเข้าใจผิดว่า ‘เราทำได้ทั้งหมดทุกอย่างนั้น ในเวลาเดียวกัน’
.
การทำงานโดยทั่วไปในชีวิตประจำวันก็เช่นกัน
.
ทำทีละอย่าง จัดลำดับเป็น จบทีละเรื่องอย่างมีสติ จึงจะถือได้ว่าบริหารสมองได้เฉียบคม และมันจะไม่มีทางพลาดอย่างแน่นอน
.
.
อ่านบทความอื่นๆได้ใน Facebook Page : Hovering Inspirations 👇
https://www.facebook.com/profile.php?id=61558412223812&mibextid=ZbWKwL