เมื่อแรกครั้งจำความได้ ภาพห้องบรีฟ ภาพลานจอดอากาศยาน ภาพการตรวจเครื่องก่อนบิน การเดรนน้ำมัน กลิ่นเครื่องยนต์คละคลุ้งไปกับกลิ่นน้ำมันหล่อลื่น เสียงครูในอากาศ เสียงใบพัด ภาพก้อนเมฆเหล่านั้น กับกลิ่นในห้องนักบินจางๆ
.
คำว่าศิษย์การบินยังวนเวียนอยู่ในสำนึก ด้วยคำว่า ‘ครู’ จึงมีคำว่า ‘ศิษย์’ จาก ‘ศิษย์’ ไปเป็นนักบิน เป็นผู้ช่วยนักบิน เป็นกัปตัน จากกัปตัน กลับมาเป็น ‘ครู’ วงรอบของการถ่ายทอดคละเคล้าไปกับพัฒนาการในแต่ละยุคสมัย
.
สิ่งหนึ่งที่ไม่เคยเปลี่ยนนั้นคือ การปลูกฝังคำว่า ‘วินัย’ เหมือนปุ๋ยที่ค่อยๆเติมลงไปให้เมล็ดพันธุ์ใหม่ๆได้เติบโตอย่างถูกที่ถูกทาง
.
ศิษย์การบิน หมายถึง ผู้ที่สมัครเข้ารับการอบรมในหลักสูตรนักบิน แล้วแต่ว่าเขาเหล่านั้นเลือกเส้นทางนักบินประเภทไหน บางคนเลือกเครื่องบิน (Fixed wing) บางคนเลือกเฮลิคอปเตอร์ (Helicopter)
.
มีคำกล่าวหนึ่งบอกว่า “บนเส้นทางนี้มันไม่ง่าย และมีทุกๆบททดสอบที่คอยฉุดรั้งคุณให้คิดยอมแพ้เสมอ”
.
ภาพในห้องบรรยายสรุปก่อนทำการบินนั้นยังฝังใจ ในทุกๆเช้า โรงเรียนจะฝึกให้ศิษย์การบินเข้ามานั่งฟังข่าวอากาศก่อนทำการบิน เพื่อปะติดปะต่อจิ๊กซอว์ที่ยังสบสนอลหม่านอยู่ภายในหัวของศิษย์ จิ๊กซอว์ที่ชื่อว่า ‘ภาพของการบิน’
.
เพราะหลังคร่ำหวอดกับตำรา การเรียนภาคทฤษฎีกันมาอย่างหนักหนาสาหัส ก็ถึงเวลาที่จะได้ลิ้มรสของท้องฟ้าสักทีว่าเป็นเช่นไร และการบรีฟจึงถือเป็นหนึ่งในกระดุมเม็ดสำคัญที่ต้องกลัดให้ถูก .. ไม่มีนักบินคนไหนเดินขึ้นเครื่อง สตาร์ตเครื่องยนต์แล้วทำการบิน โดยไม่ได้ ‘บรีฟก่อนบิน’
.
โรงเรียนจัดนักอุตุนิยมวิทยาการบินมาบรรยายให้ทุกเช้า เพื่อสอดแทรกความรู้ด้านสภาพอากาศให้ จากนั้นตัวแทนศิษย์แต่ละคนจะออกมาบรรยายสาระเล็กๆน้อยๆเกี่ยวกับการบินที่ได้เตรียมมา เช่น เคสอุบัติเหตุการบินต่างๆ ขั้นตอนปฏิบัติเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน แล้วครูจะช่วยแนะนำสาระสำคัญในประเด็นต่างๆให้เพิ่มเติม เป็นการแชร์ข้อมูลให้กันและกัน
.
นั่นแค่อารัมภบทเพื่อให้ศิษย์ทุกคนได้เห็นภาพรวม แต่เมื่อจะฝึกบินกับครูการบินในแต่ละเที่ยวบิน ศิษย์จะได้รับการบรีฟจากครูการบินก่อนเสมอ
.
เราจะทบทวนสภาพอากาศของวันก่อนบินอีกครั้ง บรีฟข้อมูลที่หมายปลายทางที่จะบินไป, ที่หมายสำรอง, หัวข้อการฝึกในเที่ยวบินนั้น, เส้นทางบิน, NOTAM*, Traffic*, ผู้โดยสาร (ถ้ามี), CG (Center of gravity)*, น้ำมันที่ต้องแบกไป, น้ำมันสำรอง, น้ำมันเสริมที่ต้องการและอื่นๆ ตบท้ายด้วยคาถาศักดิ์สิทธิ์ก่อนขึ้นบินที่ชื่อว่า “IM SAFE”
.
คำว่า IM SAFE เป็นการสำรวจตัวเองก่อนขึ้นบิน เพื่อดักทางให้ถูกว่า วันนี้เราพร้อมบินในระดับไหน มีปัจจัยเสี่ยงอะไรบ้าง เป็นเรื่องของมนุษย์ปัจจัยล้วนๆ จากสถิติทางการบินพบว่า มากกว่าร้อยละ 80 ของอุบัติเหตุทางการบินมีสาเหตุมาจากความผิดพลาดของมนุษย์
.
ดังนั้นคาถานี้จึงศักดิ์สิทธิ์ และเราสำรวจอะไรภายในตนเองก่อนขึ้นบินบ้าง
.
I : Illness – ศิษย์และครูจะต้องบอกกันว่าใครมีอาการป่วยหรือบาดเจ็บอะไร ตรงไหนบ้าง เพื่อจะได้ประเมินกันได้ว่าจะมีผลอะไรต่อการบินไหม
.
M : Medication – ยาบางชนิดมีผลข้างเคียงและอาจกระทบต่อการบิน ดังนั้นนักบินจะต้องบอกกันตรงๆว่าได้ทานยาอะไรก่อนขึ้นบินหรือไม่
.
S : Stress – ความเครียด แต่ละคนพบเจอสิ่งต่างๆในชีวิตประจำวันไม่เหมือนกัน แต่หากประเมินตัวเองแล้วพบว่ามีสิ่งที่เป็นกังวลใจ ไม่พร้อมที่จะบิน จึงควรบอกเล่าและสื่อสารกันตรงๆระหว่างครูและศิษย์
.
A : Alcohol – ระดับแอลกอฮอล์ในเลือดก่อนขึ้นบินไม่ควรเกิน 0.2 กรัมต่อลิตรหรือ 0.02 % และนักบินไม่ควรดื่มเหล้าก่อนขึ้นบินเป็นเวลาขั้นต่ำ 8 ชั่วโมง
.
F : Fatigue – นักบินควรประเมินความเหนื่อยล้าทางร่างกาย เช่น บางคนนอนไม่หลับ หรือนอนน้อย สิ่งเหล่านี้ล้วนมีผลต่อความตื่นตัวและความสามารถในการรับรู้สิ่งต่างๆขณะทำการบิน
.
E : Emotion – อารมณ์เป็นอย่างไร? ก่อนบินต้องสำรวจอารมณ์ตนเอง และเมื่อเริ่มปฏิบัติการบิน หากทำได้ควรสละทิ้งอารมณ์อื่นใดที่ไม่เกี่ยวข้องกับการบินไปซะให้หมด เมื่อล้อพ้นพื้น เมื่อนั้นการโฟกัสสิ่งต่างๆจะอยู่กับการบินเพียงอย่างเดียว อารมณ์ที่มั่นคงสำคัญต่อการตัดสินใจภายใต้สถานการณ์ต่างๆ
.
E : Eating – กินข้าวหรือยัง? ประสิทธิภาพการทำงานของสมองขึ้นอยู่กับสารอาหารที่ได้รับด้วย การทานอาหารอย่างเพียงพอและเหมาะสมก่อนขึ้นบินจึงสำคัญมาก
.
เมื่อผ่านการบรีฟเสร็จแล้ว จึงเริ่มตรวจเครื่องก่อนบิน ทำตามขั้นตอนที่ระบุไว้ในคู่มือนักบิน เราเรียกการตรวจเครื่องก่อนบินว่า Aircraft Pre-Flight Inspection
ตรวจอย่างละเอียด ทั้งภายนอกและภายในเครื่อง เช็คระบบไฟฟ้า ตรวจสอบระดับน้ำมันหล่อลื่น เดรนน้ำมัน ตรวจสอบเอกสารประจำเครื่อง ครูก็คอยประกบ คอยเดินตาม พร้อมให้คำแนะนำต่างๆ
.
เครื่องถูกลากออกไปยังลานจอด เตรียมพร้อมสำหรับลูกนกฝึกหัด .. จากนั้นก็เริ่มทำการบิน ฝึกบินในท่าทางต่างๆตามที่เราได้บรีฟกันไว้
.
เมื่อบินเสร็จ ดับเครื่องยนต์เรียบร้อย นักบินจะต้องตรวจเครื่องหลังบินตามลำดับขั้นตอน (Post-Flight Inspection) จากนั้นจึงจดบันทึกชั่วโมงบินลงในสมุดปูมประจำเครื่องและบันทึกชั่วโมงบินของตัวเองลงในสมุดบันทึกชั่วโมงบินนักบิน (เราเรียกว่า Pilot Logbook)
.
บางโรงเรียนจะมีฟอร์มเอกสารอีกสารพัด เพื่อให้ศิษย์การบินได้กรอกข้อมูลหลังบินเสร็จ เวลาไปทำงานจริงก็จะมีแบบฟอร์มที่แตกต่างกันไปตามแต่ละหน่วยงาน
.
ครั้นทำขั้นตอนหลังบินเสร็จแล้ว ศิษย์การบินจะได้รับการบรีฟกับครูการบินสำหรับเที่ยวบินในวันนั้น เช่น ข้อดี ข้อบกพร่อง สิ่งที่ควรปรับปรุง และการเตรียมตัวในเที่ยวบินครั้งถัดไป
.
อาจสรุปวงรอบของการบินในแต่ละวันของศิษย์ได้ดังนี้
.
1. เตรียมตัวบินก่อนวันบินจริง (Night Before the Flight)
2. บรีฟก่อนบิน (Pre-Flight Briefing)
3. ตรวจเครื่องก่อนบิน (Aircraft Pre-flight Inspection)
4. ฝึกบิน (Flying)
5. ตรวจเครื่องหลังบิน (Post-Flight Inspection)
6. บรีฟหลังบิน (Post-Flight Briefing)
.
เมื่อจบวัน กลับถึงที่พัก ก็แถบจะหมดแรง สมองล้า แต่ต้องมาทบทวนสิ่งที่ครูบอกไป ทบทวนข้อผิดพลาดของการบิน แล้วก็เตรียมแผนที่จะบินใหม่ในวันถัดไป วงรอบของการบินก็จะวนอยู่แบบนี้
.
‘ภาพของการบิน’ ในสมองของศิษย์ก็เริ่มชัดขึ้น ขั้นตอนต่างๆในวงรอบนี้ประหนึ่งมื้ออาหาร ในทุกมื้อจะต้องกินให้ตรงต่อเวลา
.
ในแต่ละบทเรียนของการฝึกบินที่จะทวีความเข้มข้นขึ้นไปเรื่อยๆนั้น จะมีความอ่อนล้า ความท้อ ความไม่สบอารมณ์บ้าง เข้ามาแวะเวียนทักทาย คอยฉุดรั้งทางเดินอันขรุขระนี้อยู่เสมอ
.
ฉะนั้น ‘ปุ๋ย’ ที่ครูหมั่นเติม หมั่นใส่อยู่ในทุกเที่ยวบิน จึงถือเป็นอาหารชั้นยอด และหากศิษย์การบินฝ่าฟันมันไปได้ พวกเขาจะชินกับวงรอบเหล่านี้
.
วงรอบที่จะสร้างความเป็นมืออาชีพ สร้างปีกที่มีคุณภาพโบยบินสู่ฟากฟ้าสืบไป
….
สาระเล็กๆน้อยๆ
.
– NOTAM ย่อมาจาก Notice to Airmen เป็นข้อมูล ข่าวประกาศสำหรับผู้ที่ปฏิบัติงานในอากาศ เกี่ยวกับทุกสิ่งที่ควรรู้ ที่ควรระมัดระวังในพื้นที่ของสนามบินนั้นๆ
.
– Traffic ในที่นี้หมายถึงก่อนบินควรศึกษาว่าในพื้นที่ที่เราจะไปฝึกบินนั้นมีเครื่องบินอยู่ในบริเวณนั้นมากน้อยแค่ไหน เพื่อวางแผนระดับความสูงที่ใช้ทำการบิน โดยเลือกความสูงคนละความสูงกับ Traffic ที่บินอยู่ในพื้นที่เดียวกัน
.
– CG (Center of gravity) คือ จุดศูนย์ถ่วง ในการบิน ก่อนบินนักบินจะต้องคำนวณน้ำหนักและจุด CG ของเครื่องก่อนขึ้นบินทุกครั้ง
.
.
อ่านบทความอื่นๆได้ใน Facebook Page : Hovering Inspirations 👇
https://www.facebook.com/profile.php?id=61558412223812&mibextid=ZbWKwL